Tetra Pak wil het aandeel plantaardige materialen verhogen

Pak een drankkarton. Of het nu om appelsap of yoghurt gaat, de kans is groot dat de verpakking afkomstig is van Tetra Pak. In 2022 verkocht het bedrijf 193 miljard verpakkingen wereldwijd. De Zweedse multinational is één van de grootste voedselverpakkers ter wereld. Het vraagstuk hoe een verpakking zo duurzaam mogelijk kan zijn, ligt al jaren op tafel bij het bedrijf. Volgens Roderick Friend, general manager Nederland bij Tetra Pak, en Nathalie Walter, sustainability manager Frankrijk en Benelux, heeft de onderneming al grote stappen gemaakt op gebied van duurzaamheid. Tegelijkertijd is er nog winst te behalen in het volledig circulair maken van de verpakkingen.

In hoeverre kunnen de drankverpakkingen op dit moment gerecycled worden?

Friend: “We kunnen onze hele verpakking al hergebruiken. Onze verpakkingen bestaan uit 75% vezels, oftewel karton, 21% polymeren (plastic) en dan een heel dun laagje aluminium. We hebben in Europa 25 fabrieken die gespecialiseerd zijn in het verwerken van alle soorten materialen. Onlangs is een nieuwe fabriek geopend met een capaciteit van 50.000 ton verpakkingen per jaar waar de verschillende materialen van elkaar afgehaald worden. Die capaciteit zal in de komende jaren verder opgeschaald worden, omdat we veel meer verpakkingen maken en we verwachten dat de vraag naar verpakkingen blijft groeien. We halen de verschillende materialen van elkaar af. De polymeren en het aluminium gaan naar een speciale faciliteit waar deze van elkaar gehaald worden en geheel gerecycled kunnen worden. Het oude materiaal wordt dan weer hergebruikt in de nieuwe verpakkingen. In 2020 zijn we begonnen met het opstarten van fabrieken die gespecialiseerd zijn in het recyclen van deze materialen.”

Wat is de grootste uitdaging in het recyclen van drankverpakkingen?

Walter: “Dat zit voornamelijk in het terugkrijgen van onze verpakkingen zodat we ze kunnen recyclen. We hebben de techniek om een drankkarton volledig te recyclen en dus her te gebruiken, maar dan moeten we de verpakkingen wel terugkrijgen. Er is nog te weinig kennis bij de consument over wat ze waar moeten weggooien. Op dit moment krijgen we in Nederland 60% van wat we op de markt brengen terug. De rest belandt bijvoorbeeld bij het restafval en wordt verbrand.

Er moet in mijn optiek meer voorlichting gegeven worden over hoe en waar verpakkingen weggegooid moeten worden

Ter vergelijking: in België krijgen we 99% van onze verpakkingen terug omdat daar al veel langer een goed werkend recycle-systeem is. In Nederland is dat allemaal vrij recent geïmplementeerd. Er moet in mijn optiek meer voorlichting gegeven worden over hoe en waar verpakkingen weggegooid moeten worden. Zelf probeert Tetra Pak hierin te ondersteunen door symbolen op de verpakkingen over hoe het gerecyled moet worden en we hebben nog een campagne Go Nature Go Carton waarin we het belang van goede recycling uitleggen aan consumenten.”

Lees ook: Weinig stimulans voor verduurzaming verpakkingen

Welke grondstoffen gebruiken jullie voor de drankkartons en wanneer bestempelen jullie een grondstof als duurzaam?

Friend: “Het grootste deel van de verpakking bestaat uit papier, dat is een hernieuwbare grondstof. We merken dat het best moeilijk is om dit aan consumenten uit te leggen, omdat ze niet goed begrijpen wat dit inhoudt. Wind- of zonne-energie is onuitputtelijk. Dat is met papier ook zo, zolang er maar nieuwe bomen worden aangeplant. Dat betekent dat wij papier zien als een duurzame grondstof. Onze verpakkingen zijn Forest Stewardship Council (FSC) gecertifieerd. Dat betekent dat ons papier duurzaam is verkregen, dat nieuwe bomen worden aangeplant en dat we kunnen zien waar onze grondstof vandaan komt. Daarnaast bestaat 21% van een verpakking uit plastic polymeren en 4% aluminium. Dat is nodig om de voedingsmiddelen in de verpakkingen langer houdbaar te maken. Dat is natuurlijk het belangrijkste voor onze klanten en staat voorop binnen ons bedrijf. Gelukkig is de verduurzaming goed te combineren met een voedselveilige verpakking.”

Hoe staat het gebruik van niet-nieuwe grondstoffen tegenover het gebruik van nieuwe grondstoffen als het gaat om prijs? Bijvoorbeeld het gebruik van virgin plastic tegenover gerecycled. Is het al financieel aantrekkelijk om gerecyclede grondstoffen te gebruiken?

“Het gebruikmaken van gerecyclede materialen geniet altijd de voorkeur. Hoe meer dit wordt gebruikt in de industrie, hoe concurrerender het gebruik ervan zal zijn. Tetra Pak is constant op zoek naar manieren om het gebruik van gerecyclede materialen te vergroten.”

Hebben jullie klanten, de voedingsmiddelenproducenten, specifieke wensen voor duurzame verpakkingen?

Walter: “Er zijn niet zo zeer vragen bij onze klanten. We bespreken ons proces met hen en nemen hen mee in de ontwikkelingen en stappen die Tetra Pak maakt. We hebben duidelijke doelen gesteld voor onszelf en nemen onze klanten daarin mee. Wij hebben onszelf opgelegd klimaatneutraal te zijn in onze eigen operationele activiteiten tegen 2030. En tegen 2050 willen wij zelfs volledig klimaatneutraal zijn in de hele keten, inclusief leveranciers, klanten en andere belangenpartijen. Hoe kunnen we de afvulmachines op locatie op groene energie laten draaien en hoe kan het waterverbruik verminderd worden? Dat is de dialoog die we hebben met onze klanten.

Jullie hebben flinke stappen genomen, maar waar is nog winst te behalen voor Tetra Pak?

Friend: “We zijn bijna zover dat we de eerste barrière op basis van papier introduceren voor onze voedselveilige drankkartons. Deze vervangt de huidige, dunne laag aluminium, en garandeert uiteraard dezelfde houdbaarheid en voedselbescherming als traditionele aseptische verpakkingen. Deze nieuwe verpakking zal nog meer hernieuwbare grondstoffen bevatten, waardoor de CO₂-uitstoot van de verpakking verder afneemt. De plantaardige barrière hebben we nog niet geïntroduceerd omdat het dezelfde eigenschappen moet hebben als het materiaal dat het vervangt, aan dezelfde voedselveiligheidseisen moet voldoen en ook toegevoegde waarde moet bieden op gebied van circulariteit. Het moet dus passen in onze recyclingfaciliteiten en processen. Dat kost tijd, maar we zijn er bijna.”

Tetra Pak zet dus naast recycling in op het plantaardig maken van grondstoffen. Wat zijn de voordelen daarvan?

Walter: “Het bio-plastic wordt gemaakt van suikerriet. Dat is ook een hernieuwbare grondstof, dus we putten hiermee niet de planeet uit. Daarnaast hebben plantaardige grondstoffen het voordeel dat ze vele malen minder CO₂ uitstoten dan hun fossiele alternatieven. In vergelijking met de levenscyclus van een verpakking met fossiele grondstoffen stoten plantaardige varianten minder uit. In 2022 hebben we 131 kiloton CO bespaard door plantaardige alternatieven te gebruiken in plaats van fossiele. Daarnaast zijn de prijzen van alle grondstoffen gestegen, maar fossiele harder dan plantaardige. De prijzen voor aluminium zijn enorm omhoog gegaan. Het is dan een voordeel als je plantaardige grondstoffen kan gebruiken. In 2022 waren 8,8 miljard van onze verpakkingen plant based (4,5%). Dat willen we natuurlijk naar 100% krijgen. We zijn goed op weg, maar hebben nog stappen te zetten.”