Projectleider overgang KDS naar NVWA stapt op

Theo van Iperen, de projectleider die de overgang van de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector (KDS) naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) moest begeleiden, heeft zijn opdracht teruggegeven. Minister Piet Adema vindt desondanks dat de overheveling van KDS moet doorgaan (zie kader).

Van Iperen zegt onvoldoende gehoor te hebben gekregen voor zijn analyse. Hij stelt dat de Tweede Kamer in de afgelopen weken niet goed is geïnformeerd over “de te verwachten personele en financiële effecten van een mogelijke overgang van KDS”. Van Iperen is negen maanden geleden aangesteld als projectleider.

“Ik heb mijn bevindingen de afgelopen weken gedeeld met de top van NVWA en LNV, maar deze zijn terzijde gelegd, waardoor in mijn optiek de Kamer niet volledig en juist is geïnformeerd”, aldus Van Iperen in een brief die Food&Agribusiness heeft ingezien. Hij zegt dat hij met zijn zorgen naar buiten mag treden op grond van de klokkenluidersregeling.

Impactanalyse integratie KDS binnen NVWA

De Tweede Kamer kreeg afgelopen week een brief van minister Piet Adema met een impactanalyse over de integratie van KDS binnen NVWA. In het KPMG-rapport dat de Kamer heeft gekregen, staat dat de kosten die op het bedrijfsleven worden verhaald, kunnen stijgen tot € 6,3 miljoen tot € 10 miljoen. Van Iperen heeft becijferd dat die schatting te laag is. Hij komt uit op een kostenpost voor het bedrijfsleven van € 8,5 miljoen tot € 15,3 miljoen.

De extra kosten hebben te maken met de regeling dat reistijd als werktijd kan worden beschouwd. En de salarisschaal binnen NVWA loopt verder uit dan bij KDS. Bovendien is de inschatting van het aantal benodigde teamleiders te laag, volgens Van Iperen.

Van Iperen zegt dat het hem er niet om gaat welk besluit genomen wordt, maar wel dat dit op basis van de juiste informatie gebeurt. Ook zegt de projectleider dat het hem als adviseur met bijna 30 jaar praktijkervaring opvalt dat het in dit dossier lijkt te ontbreken aan blijvende reflectie op waar we mee bezig zijn, of dat echt praktisch en betekenisvol is en of de kosten en baten nog met elkaar in verhouding staan. Hij weet niet of dit symptomatisch is voor de overheid, maar ‘dit maakt mij wel heel onrustig en baart mij zorgen’.

Lees ook: Adema zet nieuwe NVWA-tarieven door: bedrijfsleven betaalt € 30 miljoen meer

Extra kosten bovenop meerkosten

KDS-directeur Ben Dellaert schrijft in een brief aan het ministerie eveneens dat in de impactanalyse volgens hem nogal wat hiaten zitten. Zo vindt hij de aanname dat NVWA’ers wel reistijd als werktijd mogen rekenen en KDS’ers niet erg twijfelachtig. Als voor de KDS-assistenten dezelfde voorwaarden gelden, zal dit 35 tot 50 fte extra kosten, vanwege minder productiviteit.

“Met de reguliere uitstroom en een maximale opleidingscapaciteit van veertig medewerkers in circa veertien maanden zal het dus vele jaren duren om de capaciteit op niveau te krijgen. Bovendien zou dit jaarlijks nog eens structureel € 3 miljoen tot € 5 miljoen extra kosten, bovenop de nu berekende meerkosten van € 6,3 miljoen tot € 10 miljoen”, aldus de KDS-directeur. Hij maakt zich niet alleen zorgen over de hogere kosten, maar ook over de continuïteit van de dienstverlening.

Adema zet overheveling KDS door ondanks kritiek

De overheveling van de Kwaliteitskeuring Dierlijke Sectoren (KDS) naar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) moet doorgaan, vindt minister Piet Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Dat zei hij woensdag 31 mei in een debat met de Tweede Kamer

Adema gaat niet mee met de waarschuwingen van Dellaert en Van Iperen dat inlijving van KDS bij de NVWA geen efficiëntiewinst oplevert. Van Iperen, die vrijdag 26 mei zijn opdracht als procesbegeleider teruggaf, en Dellaert zeggen dat de kosten van de overheveling van KDS worden onderschat.

Minister Adema zei in het debat dat hij het van belang vindt dat keuring en toezicht een publieke taak is, die ook in publieke handen ligt. KDS is een private partij die onder verantwoordelijkheid van de NVWA zorgt voor de keuring na de slacht, gericht op voedselveiligheid. De NVWA houdt tegelijk toezicht op het dierenwelzijn voor en tijdens de slacht.

Adema: extra ogen en oren bij toezicht slachterijen

Volgens Adema kunnen KDS’ers in de slachterij extra ogen en oren zijn bij het toezicht, iets dat Van Iperen betwist. Officieel assistenten van KDS komen bij hun werk niet op plekken waar dierwelzijn aan de orde is. Zij kijken naar karkassen.

Daar komt bij dat werknemers van KDS na overname door de NVWA hun reistijd als werktijd kunnen inzetten, volgens de analyse van Van Iperen en Dellaert. Daardoor blijft er minder effectieve werktijd in de slachterij over. Die capaciteit aanvullen met nieuw personeel is lastig. KDS heeft nu al moeite de vacatures vervuld te krijgen.

De minister is het daarmee niet eens, maar toen hij daar door Kamerlid Thom van Campen (VVD) op werd doorgevraagd kon of wilde hij de argumenten niet op tafel leggen waarom dat zo is. Voor de NVWA geldt al jarenlang een regeling dat reistijd werktijd is. Verschillende voorgangers van Adema hebben daaraan een eind willen maken, maar dat is nooit gelukt.

In een impactanalyse gaat adviesbureau KPMG ervan uit dat officiële assistenten van de KDS na overname door de NVWA geen gebruik kunnen maken van de reistijd=werktijd-regeling. De minister heeft zich op dat punt laten adviseren door de landsadvocaat, maar hij wil dat advies niet delen met de Tweede Kamer.

Medeauteur: Mariska Vermaas

Lees ook: Adema: sector neemt te weinig verantwoordelijkheid bij dierenwelzijn