Algen in Westers dieet nog geen gewoonte

Algen, zowel micro-algen als macro-algen (wieren), worden gezien als een belangrijke bron van eiwitten, mineralen en vitamines in het ‘nieuwe voedselsysteem’. Koken met algen en zeewier is echter nog verre van normaal in de Westerse cultuur. Om daar verandering in te brengen, organiseerde de European Algae Biomass Association (EABA) vorige week een webinar waarin het eten van en koken met algen centraal stond. De EABA behartigt de belangen van de Europese algensector en wil samenwerking in de sector stimuleren. Doel was dan ook om met de aanwezigen kennis uit te wisselen over hoe de Westerse consument aan de algen en wieren te krijgen.

Gezondheidsvoordelen algen

De online bijeenkomst stond bol van alle enthousiaste verhalen van ondernemers, onderzoekers, producenten en chefs die werken met algen. Zo zou consumptie ervan gezondheidsvoordelen hebben door de vele nuttige voedingsstoffen zoals vezels, vitamines B1 en C, ijzer, eiwit en mineralen. Ze kunnen daarnaast ook dienen als smaakversterker en zoutvervanger in bewerkte producten, zoals brood.

Consumenten willen geen keuken die ruikt naar de zee

In het gebruik van wieren en algen is een tweedeling te zien: aan de ene kant kunnen ze vers en onbewerkt gebruikt worden als een soort groente en aan de andere kant worden ze steeds vaker verwerkt in producten, zoals ook het Nederlandse bedrijf Seamore doet. Volgens oprichter Willem Sodderland is het belangrijk om producten met zeewier te maken die lijken op producten die consumenten al kennen. Op die manier zouden ze consumptie ervan makkelijker oppakken. “Consumenten willen geen keuken die ruikt naar de zee.” Seamore maakt onder andere zeewierchips, -pasta en -wraps.

Chefs in restaurants

Een andere factor voor het introduceren van wieren en algen in het Westers dieet is een kennismaking ermee in restaurants. Chefs zijn hierin een belangrijk ambassadeurs. Zij kunnen consumenten laten begrijpen hoe ze zeewier en algen kunt gebruiken, zo klonk het.

Jodium inname

Naast de onbekendheid bij de Westerse consument zijn er nog andere uitdagingen voor de sector. Eén daarvan is dat algen en wieren een natuurlijke bron van jodium zijn. Het gehalte in sommige algensoorten kan hoog zijn. Tussen landen wereldwijd zijn er verschillen over hoe er over jodium inname gedacht wordt. In Nederland is men bijvoorbeeld voorzichtig wat betreft te veel jodium in producten. Volgens de aanwezigen is het dan ook belangrijk dat er meer harmonisatie van voedselstandaarden tussen verschillende landen komt. Hetzelfde geldt voor zware metalen die in zeewier kunnen zitten. Het is niet altijd duidelijk hoeveel van deze stoffen er in zeewier zitten.

De Europese voedselveiligheidsinstantie Efsa concludeerde in 2019 dat er een klein gezondheidsrisico is door het eten van zeewier en de zware metalen die ze kunnen bevatten. Ze raadde echter wel aan om maximum toegestane gehaltes ervan in zeewier voor voedsel vast te stellen in Europa. In Nederland houdt de NVWA toezicht op de veiligheid van wieren en algen.

Vitamine B12

Tijdens het webinar werd ook gezegd dat wieren en algen een goede bron kunnen zijn van vitamine B12. En dat ze daarom een geschikt voedingsmiddel zijn voor vegetariërs en veganisten. Die boodschap is echter twijfelachtig. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten, zo stelt onder andere het Voedingscentrum. ‘Zeewier en algen bevatten flink wat eiwitten en essentiële aminozuren. Omdat er ook ijzer en vitamine B1 inzit, zijn zeewieren en algen goede alternatieven voor vlees, mits je varieert. Het is alleen geen volwaardige vleesvervanger, omdat veel soorten zeewier en algen geen vitamine B12 bevatten. Zeesla en nori bevatten wel ‘pseudo B12’. Dit is een vorm van vitamine B12 die je lichaam niet kan opnemen’, aldus het Voedingscentrum over wieren en algen.

Heldere communicatie

De potentie van wieren en algen voor humane consumptie is er wel degelijk. Er wordt op Europees niveau hard gewerkt aan het introduceren van deze producten bij de consument. Heldere communicatie en voedselveiligheid zijn belangrijke aspecten om het tot een succes te maken.