De keten verduurzamen is complex

Bewuster kiezen

Als eerste zouden we bewuster moeten kiezen en als consument moeten realiseren dat het niet logisch is om bijvoorbeeld in de winter aardbeien te eten. Bewust kiezen voor producten met minder impact heeft een lange weg te gaan, maar we moeten wel die kant op. Geef mensen mee wat de keuzes zijn en waarvoor je het doet: om voor jouw kinderen en kleinkinderen ook een leefbare wereld achter te laten. Dit kan al door dit mee te nemen in het onderwijs van kinderen.

Naast bewustere keuzes moeten producten ook duurzamer geproduceerd worden. In de agrisector betekent minder input van energie en hulpmiddelen – (kunst)mest, water, energie en gewasbeschermingsmiddelen – al snel een lagere opbrengst. Akkerbouwers en veetelers willen best opschuiven, maar dan moeten ze daar wel een eerlijkere prijs voor krijgen. Zodat minder inkomsten ook worden gecompenseerd. Daarnaast hebben ze al geïnvesteerd in aanpassingen om duurzamer te produceren. De leningen daarvoor gingen gepaard met eisen van de banken om ‘voldoende’ te produceren. Zo werd het juist intensief allemaal. Hoe haal je deze boeren uit de wurggreep?

Doorberekenen aan consument

Een hogere prijs wordt al snel doorberekend aan de consument. Omdat de retail vooral op prijs concurreert, staan supermarktketens niet te springen om eerlijkere beloningen voor duurzamere producten. En als de retailers samen een prijs afspreken voor producten die aan bepaalde duurzaamheidseisen voldoen (bijvoorbeeld producten die komen van een boer die goed scoort op de biodiversiteitsmonitor of andere (toekomstige) keurmerken) mag dit weer niet van de Autoriteit Consument en Markt. Wettelijk dan maar minimum eisen stellen aan de inzet van boeren voor milieu en natuur en daarmee een minimumprijs vastleggen voor deze producten? Ook lastig voor bijvoorbeeld de minima. Die moeten dan weer gecompenseerd worden voor de hoge prijs van melk of vlees. Dat willen we deze groepen toch niet onthouden.

Complex

Kortom, het is niet zo makkelijk om even om te schakelen naar een meer duurzame productieketen van de basisproducten voor een grote groep consumenten. Dat vergt een systeemaanpak en -verandering. In deze aanpak moet strategisch worden gestuurd. Het wordt tijd dat we in Nederland en Europa eens meer gaan nadenken hoe we dit hele systeem willen omzetten, zodat de productie en consumptie duurzamer worden en boeren voldoende beloond worden. Een complexe uitdaging waar snel mee begonnen moet worden.