Europeanen betalen € 14 miljard extra voor boodschappen

Ooit was de gedachte dat wanneer de euro eenmaal zou zijn ingevoerd de landen naar elkaar toe zouden groeien, in ieder geval de economieën, en dat prijsverschillen daardoor geringer zouden worden. Die munt is er wel gekomen, maar de prijsverschillen zijn gebleven en soms zelfs groter geworden.

Voor iedereen die dichtbij de grens woont, is het geen nieuws. Sommige boodschappen zijn in Duitsland veel goedkoper dan in Nederland en ook in België zijn een aantal producten goedkoper. In heel Europa hebben consumenten er last van. Portugezen betalen bijna dubbel zoveel voor een KitKat-reep als de Slowaken en de Fransen moeten weer meer geld op tafel leggen voor een pak waspoeder dan de Portugezen.

EuroCommerce: oorzaak ligt bij voedselfabrikanten

In totaal betalen Europeanen zo’n € 14 miljard extra voor hun boodschappen door deze prijsverschillen, aldus de Europese Commissie. Een Nederlands onderzoek, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, laat zien dat Nederlandse supermarkten vaak tegen allerlei barrières aanlopen wanneer ze over de grens willen inslaan.

De oorzaak ligt bij de voedselfabrikanten, aldus EuroCommerce, de brancheorganisatie voor Europese supermarkten. Die brengen kleine veranderingen aan in hun producten, waardoor ze niet meer zomaar in elk land verkocht kunnen worden. Zo kunnen de fabrikanten verschillende prijzen hanteren afhankelijk van de populariteit van hun product in een bepaald land.

Taal op het etiket

De belangrijkste barrière is de taal op het etiket. Volgens Europese regels mag een product alleen verkocht worden in een land als het etiket (met ingrediëntenlijst) in de lokale taal is geschreven. Daar wordt door fabrikanten veelvuldig gebruik (of misbruik) van gemaakt. Een andere barrière is het feit dat producten er soms verschillend uit zien in verschillende landen. In elk land net iets anders. Een supermarkt kan immers niet elke maand een ander formaat in de rekken leggen, en blijven zo gedwongen inkopen te doen bij een Nederlandse leverancier.

Brancheorganisatie Eurocommerce baalt van deze situatie. Ze roept de Europese Commissie daarom op om met nieuwe Europese regels te komen.

Minister Adriaansens wil in Brussel een Europees verbod voor elkaar krijgen, zodat overal ingekocht kan worden. Maar daar is de talentruc nog niet mee opgelost. Gedacht wordt nu aan digitale etiketten. QR-codes in de strijd tegen de voedselfabrikanten. Aangezien er steeds meer online wordt gekocht, is Brussel wel voor dit idee te porren. Nadeel is dat niet iedereen digitaal vaardig genoeg is of een smartphone heeft.

Bondgenootschap met supermarkten in buurlanden

In afwachting van een oplossing hebben sommige Nederlandse supermarkten maar alvast besloten elkaar uit de brand te helpen. Door het aangaan van bondgenootschappen met supermarkten in buurlanden, willen ze een sterkere onderhandelingspositie krijgen. Zo kunnen ze goedkopere prijzen afdwingen bij de voedselfabrikanten.

Jumbo heeft zich bijvoorbeeld aangesloten bij Everest, een Europese inkooporganisatie waar ook online supermarkt Picnic en de Duitse keten Edeka bij zitten. Ahold Delhaize (Albert Heijn) maakte bekend dat het deel zal uitmaken van de alliantie Eurelec, samen met de Duitse keten Rewe en de Franse groep E. Leclerc.

Medeauteur: Meike van Noortwijk