Onderzoek: halfvolle melk is duurzamere keuze dan plantaardige drank

In een vergelijking op duurzaamheid van melk met plantaardige alternatieven wint halfvolle melk als de meest duurzame keuze. Dit wijst onderzoek van Van Hall Larenstein en Nizo Food Research uit.

De onderzoekers vergelijken plantaardige alternatieven met halfvolle melk niet alleen op broeikasgasuitstoot maar ook op voedingswaarde en de prijs, zowel commercieel als ecologisch. Ze gaan ervan uit dat de consument een plantaardige drank als directe vervanger van melk wil consumeren. Een persoon heeft meer van een duurdere plantaardige drank drank nodig om dezelfde voedingsstoffen binnen te krijgen. Uiteindelijk komt halfvolle melk dan naar voren als het meest betaalbare product met de beste voedingswaarde en relatief weinig CO2-uitstoot.

Plantaardige verwerking intensiever

Uit het onderzoek blijkt dat de productie van plantaardige dranken meer energie vergt, leidt tot meer broeikasgasuitstoot en grotere afvalstromen geeft dan de verwerking van rauwe melk naar halfvolle melk. Het grootste aandeel van de broeikasgasuitstoot van halfvolle melk zit in deze berekening al voor de verwerking naar halfvolle melk in de productie van rauw melk door melkkoe.

Lees ook: NIZO investeert €5 miljoen in verwerking plantaardig eiwit

Vertering van plantaardig eiwitten

De vertering van de eiwitten en voedingsstoffen in plantaardige dranken is minder goed dan de vertering van dierlijke halfvolle melk. De onderzoekers wijzen hierbij op lactose in koemelk, dat helpt bij de calciumopname. Plantaardige alternatieven bevatten daarentegen juist stoffen die de opname van mineralen zoals ijzer tegenwerken. Ook de matrix oftewel de textuur en structuur waarin de voedingsstoffen het lichaam in komen, kunnen de opname beïnvloeden.

Eiwitopname

Ook de score voor opname van een bepaald eiwit door het menselijk lichaam wordt meegewogen. De onderzochte plantaardige eiwitten worden minder goed opgenomen door het menselijk lichaam dan dierlijke eiwitten. Veel plantaardige dranken bevatten daarbij niet alle essentiële aminozuren. De onderzoekers noemen het gebruik van het woord ‘melk’ in namen voor plantaardige alternatieven dan ook nogal misleidend. Het zou suggereren dat de plantaardig drank een net zo goede bron is van eiwit en voedingsstoffen.

Al met al komt alleen verrijkte plantaardige sojadrank qua voedingswaarde in de buurt van halfvolle melk.

Aanschafprijs

Door de kleinere markt zijn plantaardige alternatieven voor melk duurder in de aanschaf. Als een persoon daarnaast ook nog meerdere glazen moet drinken om evenveel eiwitten, mineralen en vitaminen binnen te krijgen, tikt de extra uitstoot van broeikasgassen aan. Alles bij elkaar opgeteld is de consument relatief duurder uit en minder duurzaam bezig bij de volledig vervanging van melk door plantaardige dranken.

Compenseren binnen dagelijkse voeding

De kanttekening hierbij, geven de onderzoekers aan, is dat minder halfvolle melk drinken ook gecompenseerd kan worden door andere aanpassingen in de voeding. Dit onderzoek vergelijkt nu de duurzaamheid van plantaardige dranken als deze een voedingsrijk product als halfvolle melk volledig moet vervangen op voedingswaarde voor dezelfde prijs. In de praktijk is het ook mogelijk minder melk te drinken en de noodzakelijke voedingsstoffen uit andere producten te halen voor een vergelijkbare prijs.

Combinatie van plantaardig en dierlijk meest duurzaam

In de conclusie pleiten de onderzoekers voor een rol voor zowel dierlijke melkproducten als plantaardige dranken voor een gebalanceerd en gezond dieet en optimaal gebruik van land. Daarbij zien zij sojadranken als de plantaardige drank met het meeste potentieel. De verwerking van soja geeft nog wel veel broeikasgasuitstoot. De onderzoekers verwachten dat als de markt voor sojadranken groeit de productie efficiënter en minder belastend wordt. Ook de CO2-voetafdruk van de productie van koeienmelk kan lager. Hybride producten, waarin plantaardige en dierlijke eiwitten gecombineerd worden, zien de onderzoekers als veelbelovende optie voor het optimaliseren van de voedselketen.