‘Politici en boeren spreken andere taal’

Judith de Vor (38) draait er niet omheen. Natuurlijk is zij er trots op dat zij een Nuffield Scholarship in de wacht heeft gesleept. Elk jaar komt een aantal ondernemers in de agrarische sector voor zo’n internationale studiebeurs in aanmerking. Dit jaar is zij er een van.

Die beurzen worden toegekend aan ‘individuen die worden gezien als de toekomstige leiders in de agrarische sector’ (citaat van de website van Nuffield). De Vor kijkt een beetje ongemakkelijk als zij met die omschrijving wordt geconfronteerd. Toch zegt ze later in het gesprek op termijn best in de Tweede Kamer te willen zitten. “Zeg nooit nooit. Misschien wordt die vraag ooit aan mij gesteld. Maar ik ben er op dit moment niet mee bezig. Eerst ga ik met mijn Nuffield-beurs onderzoek doen. Veel naar het buitenland, nieuwe mensen ontmoeten, mezelf verder ontwikkelen. Voorlopig is dat mijn toekomst en ik zie er ontzettend naar uit.”

Onderzoek naar verschil in taal bij politici en boeren

De Vor heeft samen met haar man Rick een melkveebedrijf in Snelrewaard (U.). Zij is verantwoordelijk voor de administratie en springt achter bij als het nodig is. Verder is zij freelance docent bestuurskunde en fractievoorzitter van CDA in de gemeenteraad van Oudewater.

De overheid zou beter moeten uitleggen hoe beleid tot stand komt en waarom bepaalde regels nodig zijn

Wie in aanmerking wil komen voor zo’n prestigieuze Nuffield-beurs moet solliciteren. Centraal staat daarin de onderzoeksvraag van de kandidaat. “Ik wil onderzoek doen naar de relatie tussen de agrarische sector aan de ene kant en de politiek en het openbare bestuur aan de andere kant. Ik verbaas me er vaak over dat politici zo weinig weten over hoe hun besluiten uitwerken in de praktijk. Politici en boeren spreken een andere taal. Dat geeft wantrouwen. Ik ga onderzoeken hoe dat komt en wat gedaan kan worden om te zorgen voor verbinding en meer vertrouwen over en weer.”

Volgens De Vor zou de overheid beter moeten uitleggen hoe beleid tot stand komt en waarom bepaalde regels nodig zijn. Voor boeren is dan de vraag hoe je daar als ondernemer op moet inspelen. “Hoe doe je dat? Dat ga ik graag onderzoeken.”

In veel landen kijken hoe politiek over landbouw besluit

Ze gaat voor haar onderzoek de komende twee jaar veel naar het buitenland. Verenigde Staten, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland staan op haar verlanglijst. “Dat zijn landen met een moderne agrarische sector. Hoe komen daar politieke besluiten over de landbouw tot stand? Op welke manier worden landbouworganisaties bij het beleid betrokken? Is daar meer vertrouwen over en weer? Via het internationale netwerk Van Nuffield krijg ik toegang tot boerenvoormannen, politici en landbouwministers.”

Inkrimping van de veehouderij heeft grote gevolgen voor de rest van die keten

Ze wil ook naar een of meer landen in Afrika. “Daar is vaak 80% van de mensen actief in de landbouw. Hoe werkt de belangenbehartiging daar? Misschien is de relatie tussen landbouw en overheid daar anders of beter. Ook daar kunnen we van leren.”

Agrarisch Nederland staat deze maanden op zijn kop. De Vor kijkt er af en toe met verbazing naar. “Inmiddels heeft het Rijk onder meer besloten om veebedrijven bij natuurgebieden op vrijwillige basis uit te kopen. Politiek Den Haag beseft blijkbaar niet dat zo’n beslissing enorme impact heeft. De landbouw is onderdeel van een lange keten. Inkrimping van de veehouderij heeft grote gevolgen voor de rest van die keten. Wellicht heeft de sector dat niet goed kunnen overbrengen. Ik hoop dat mijn onderzoek handvatten biedt om dat beter en effectiever te doen.”

Thuisfront steunt tijdrovend onderzoek

Ze heeft drie jonge kinderen en beseft dat ze komende twee jaar vaak afwezig zal zijn. “Ik kan dit alleen doen omdat mijn thuisfront erachter staat. Mijn man heeft ook een Nuffield-beurs gehad. Dat scheelt natuurlijk. Hij heeft ervaren dat zo’n internationaal onderzoek een life changing opportunity is.”