PaperWise: papier van 100% reststromen

Vijf jaar bestaat het bedrijf PaperWise inmiddels. Volgens sommigen mag een bedrijf dan geen start-up meer genoemd worden, maar oprichter Peter van Rosmalen ziet PaperWise nog steeds zo. “Zeker in de papierindustrie zijn we nog een echte start-up. We zijn maar een kleine druppel in een hele grote vijver.”

PaperWise maakt papier en karton van reststromen uit de landbouw, of landbouwafval, zoals Van Rosmalen het zelf noemt. Het idee begon toen de ondernemer in zijn vorige functie bij een groothandel in verpakkingen veel naar het buitenland reisde. Hij zag in India dat boeren stro van granen en rijst op het land verbrandden, omdat het geen waarde had en ze er snel vanaf moesten.

Voor zichzelf begonnen

“Verbranden is natuurlijk zonde en zorgt tevens voor lucht- en bodemverontreiniging. Het is ook zonde om goede grond te gebruiken voor bomen om papier van te maken, terwijl er grond nodig is voor voedsel. Het mooiste is om dat te kunnen combineren.” In het bedrijf waar hij werkte legde hij zijn idee op tafel, maar daar kreeg hij niet de kans het verder uit te werken. Toen besloot Van Rosmalen het zelf te proberen en voor zichzelf te beginnen.

“Het idee is op zich niet nieuw. Honderd jaar geleden werd er al karton gemaakt van stro. Daar is men toen mee gestopt omdat de opslag van stro veel ruimte vroeg, de technologie verouderde waardoor het papier van minder goede kwaliteit was en er milieuverontreiniging was.”

Partner voor de productie

Informatie over het maken van papier uit cellulose in plantaardig materiaal was beschikbaar. Het moeilijke punt zat in het vinden van een partner die de productie wilde starten. Die partner vond Van Rosmalen uiteindelijk in India. “Die fabriek heeft ons de kans gegeven te beginnen. Bovendien had deze fabriek ervaring met het maken van papier uit reststromen.” De fabriek regelde dat Indiase boeren hun reststromen konden leveren tegen een vergoeding, waardoor het afval waarde kreeg en de levensstandaard van de boeren kon worden verbeterd.

Levenscyclus Analyse

Een andere moeilijke factor was dat PaperWise geen certificaten kon krijgen voor het papier. “Voor regulier papier is er het FSC-keurmerk, voor het gebruik van bomen uit een verantwoord beheerd bos. Wij kunnen dit keurmerk niet gebruiken. We hebben toen een Levenscyclus Analyse (LCA) door de Universiteit van Amsterdam laten maken. Een flinke investering voor een startend bedrijf, maar zo hadden we tenminste iets om te laten zien aan klanten. Uit de LCA kwam dat ons papier een 47% lagere milieu-impact heeft dan papier van bomen en een 29% lagere impact dan gerecycled papier.”

Van gewassen die primair bedoeld zijn voor voedsel of voer, blijven we af

De productie vindt nu plaats in Zuid-Amerika en India, volgens state-of-the art technologie. PaperWise wil de productie echter ook naar Europa halen. “De vraag die we nog altijd krijgen is: waarom helemaal daar? Het antwoord is dat in Europa geen fabrieken waren die ons wilden helpen.” Inmiddels zijn de eerste PaperWise producten gemaakt in Europa, maar nog wel van grondstoffen uit India. PaperWise onderzoekt nu welke reststromen in Europa geschikt zijn om te verwerken tot papier en karton en met welke partijen ze daarvoor kan samenwerken. “We gaan op zoek naar stromen die nu bijvoorbeeld vergist worden of vernietigd worden en waaruit we goed cellulose kunnen halen. Denk aan reststromen van hop, hennep of bloemen. Van gewassen die primair bedoeld zijn voor voedsel of voer, blijven we af.”

Biologisch?

Het prijsniveau van PaperWise producten ligt zo’n 30% boven gangbaar papier en karton. Ongeveer 60% van de producten is verpakkingen. Onder andere de biologische groenten en fruit van de Jumbo hebben een verpakking van PaperWise. Betekent dat dan ook dat de reststromen waarmee de verpakking wordt gemaakt biologisch zijn? “Nee. We gaan ervan uit dat de boeren die hun afval leveren zich aan de wet houden en daarmee goede landbouwpraktijken uitvoeren. In India bijvoorbeeld zijn het veel verschillende boeren met een halve hectare grond. Dat zijn er te veel om allemaal zelf individueel te controleren.”

We moeten het papier vooruit financieren. Dat is moeilijk als je een startend bedrijf bent

Volgens Van Rosmalen is PaperWise uniek in wat het doet. “Er zijn wel bedrijven die papier maken van plantaardig materiaal anders dan bomen, zoals gras, of tomatenreststromen, maar zij gebruiken ook nog altijd houtvezels of telen speciaal een gewas voor papier. Wij willen alleen papier dat bestaat uit 100% restmateriaal.”

In het begin benaderde PaperWise actief klanten met haar producten. “De grootste uitdaging is het volume. Papier wordt gemaakt in grote hoeveelheden. We moeten het papier vooruit financieren. Dat is moeilijk als je een startend bedrijf bent. Gelukkig vonden we twee klanten die in ons geloofden en mee investeerden.”

Inmiddels weten bedrijven PaperWise zelf te vinden. “We groeien ieder jaar 30-35%. Dit jaar vanwege het coronavirus minder, maar we merken nog steeds veel enthousiasme. Dat is maar goed ook, want we hebben klanten nodig om te groeien en de papierindustrie verder te veranderen.”