Einde aan gezondheidsclaims nodig

Het RIVM kwam op 17 januari naar buiten met het nieuws dat het Nationaal Preventieakkoord tekortschiet. Nauwelijks een afname van problematische drinkers, onvoldoende voortgang in het terugdringen van het aantal rokers en het aantal mensen met overgewicht blijft groot. Gezondheidsexperts vragen dan ook om zwaardere maatregelen.

Of, zoals Jochen Mierau, hoogleraar economie van de volksgezondheid aan RUG en UMCG, het in de Volkskrant verwoordt: “Als klimaatdoelen of normen voor begrotingstekorten niet gehaald worden, dan mag de minister direct tekst en uitleg geven in de Kamer en uitleggen welke maatregelen hij of zij neemt, maar gezondheidsdoelen zijn allemaal veel te vrijblijvend.”

De samenstelling van voeding verbetert misschien wel, maar ons eetpatroon niet

Effect van prijsstijging

Overgewicht. Onze voeding wordt toch steeds beter? Zo liep de NVWA bij een recent onderzoek aan tegen ‘een snackmoment voor bij de tv, waarbij je wel kunt zeggen dat je gezond bezig bent!’. De samenstelling verbetert misschien wel, maar ons eetpatroon niet. Feit blijft dat we kennelijk nog steeds te veel calorieën binnenkrijgen en moeite hebben om te matigen.

Natuurlijk zullen wettelijke maatregelen (lees: ongezonde producten duurder maken) een effect sorteren. Een voldoende grote prijsstijging zal de verkoop doen afnemen en producenten zullen nog beter hun best doen om de samenstelling te verbeteren. Uiteindelijk zou het pas echt helpen als het lukt om gedrag en leefstijl aan te passen en dat we in de onbeperkte keuze aan voedingsmiddelen ons kunnen beheersen.

We weten dat mensen toch sneller geneigd zijn iets te consumeren dat ‘bomvol unieke ingrediënten die bijdragen aan een gezonde levensstijl’ zit

Naast alle genoemde maatregelen zou het zeker ook helpen als fabrikanten ons minder zouden verleiden met wervende, maar vaag geformuleerde, gezondheidsvoordelen. Die verleiding door een enkel product kan ervoor zorgen dat we te weinig aandacht hebben voor ons gehele eetpatroon.

Gezondheidsmisleiding

In het eerder geciteerde NVWA-onderzoek is sprake van ‘gezondheidsmisleiding’ bij bijna de helft van de onderzochte levensmiddelen. We weten dat mensen toch sneller geneigd zijn iets te consumeren dat ‘bomvol unieke ingrediënten die bijdragen aan een gezonde levensstijl’ zit.

Overgewicht blijft een veelkoppig monster om te bestrijden, dus elke stap in de goede richting is welkom. Daar horen productverbeteringen, heldere communicatie en wettelijke maatregelen allemaal bij. Een van die wettelijke maatregelen die hierin overigens niet vergeten mag worden, is een totaalverbod op gezondheidsclaims op voedingsmiddelen.

Lees ook: NVWA in actie tegen misleidende claims over eiwitten in voedingsproducten