Klimaat moet

Het klimaat laat zijn tanden zien: zware bosbranden in Canada, Siberië en Griekenland, en extreem zware regenval in China, Duitsland, België en Limburg. Het klimaatpanel van de Verenigde Naties hijst de stormbal. Ontkennen en vluchten kan niet meer. Wie nu nog blijft ontkennen kan maar beter een zak struisvogelvoer kopen.

We zullen twee dingen moeten doen: aanpassen (adaptatie) en CO2-emissies verminderen (mitigatie). Voor adaptatie is makkelijk draagvlak te vinden, want we verhogen de veiligheid in onze eigen regio. Dat mag wat kosten, net als eerder de Deltawerken.

Forse reducties miniem effect

Draagvlak krijgen voor mitigatie is veel moeilijker. Nederland produceert slechts 0,3% van de broeikasgassen, dus zelfs forse reducties hier hebben maar een miniem effect op het wereldklimaat (en niet een groter effect in eigen land). Pas als grote CO2-producenten als China en de VS meedoen tikt het aan, maar dat staat nog te bezien. Bovendien is dat effect er pas op lange termijn, want er zit al zo veel CO2 in de atmosfeer dat zelfs als we radicaal zouden stoppen met fossiele energie, de opwarming nog decennialang door zou gaan. Het hoogst haalbare is: minder verslechtering. Slogans als “we maken de wereld beter voor onze kinderen” zijn dus misleidend.

Mitigatie keihard nodig

Hier wordt een mens niet vrolijk van, maar mitigatie is keihard nodig. We moeten niet een tandje, maar een hele slagtand bijschakelen. Er is namelijk een enorm verschil tussen 1,5 en 2,5 graden opwarming – misschien wel het verschil tussen een heel of een gehalveerd Nederland. Want meer dan zo’n 2 meter zeespiegelstijging kunnen we niet aan.

De landbouw is zeer kwetsbaar voor klimaatverandering. Boeren zullen hun bedrijven moeten aanpassen en tegelijk stapsgewijs moeten stoppen met fossiele energie. Dat kan onder meer met zonnepanelen op daken, elektrische trekkers, en vlinderbloemigen in plaats van stikstofkunstmest. Ook de bodem biedt mogelijkheden: in veenweiden minder organische stof afbreken door een hoger (grond)waterpeil en elders meer organische stof opbouwen door goede bodemzorg.

Zonnepanelen en windturbines leveren geld op, andere maatregelen kosten geld. Wie dat gaat betalen? Dat zullen we gezamenlijk moeten doen. Ook de Deltawerken zijn niet alleen betaald door de Zeeuwen.