Vertragingen aan grens VK lijken onvermijdelijk

Het Verenigd Koninkrijk is na 31 december 2020 een zogenoemd ‘derde land’, een land buiten de EU. Voor export naar deze landen gelden andere eisen voor producten, verpakkingen of etiketten. De export van voedingsmiddelen, planten en levende dieren gaat vanaf dan samen met certificaten, controles en douaneformaliteiten. Hoewel in het 1.259 pagina’s tellende akkoord tussen het VK en de EU staat dat invoercontroles niet moeten zorgen voor onnodige vertraging en een minimale invloed op de handel tussen de partijen moeten hebben, is het de vraag hoe vlot de overtocht van goederen blijft lopen.

Landbouwgoederen keuren

Nederlandse bedrijven die exporteren naar het VK moeten geregistreerd staan bij de douane met een EORI-nummer. Inspectiediensten, bijvoorbeeld de NVWA, KCB, COKZ en NAKtuinbouw, moeten de te exporteren landbouwgoederen keuren voordat ze de weg op kunnen. Ook moeten exporteurs, maar ook importeurs, zich aanmelden bij de Britse overheid.

Vanaf 1 april is pre-notificatie van alle agrarische goederen verplicht

De Britten voeren een eigen certificeringssysteem gefaseerd in per 1 januari op basis van het zogenoemde ’Border operating model’. Eerst zijn de ‘hoog risico producten’, zoals bepaalde dierlijke producten, aan de beurt en later reguliere producten. Vanaf de eerste dag van het nieuwe jaar gaat het Verenigd Koninkrijk plantmateriaal en levend vee al fysiek controleren op de afleverlocatie.

Plantaardig materiaal dat vanaf de afleverlocatie niet rechtstreeks naar de consument gaat, maar eerst verder de keten ingaat, heeft een Brits plantenpaspoort nodig. Voor andere producten geldt een administratieve controle. Vanaf 1 april is pre-notificatie van alle agrarische goederen verplicht. Importinspectie door de Britten vindt tot 1 juli plaats op het afleveradres in het VK, daarna aan de grens.

Vertragingen aan de grens

Vertragingen aan de grens door alle administratieve procedures en controles worden sowieso verwacht. ‘Het is natuurlijk te verwachten dat er vanaf 1 januari problemen gaan zijn aan de grens, omdat het voor iedereen wennen is. Problemen bij de Kanaaltunnel in Calais kunnen ertoe leiden dat handelsstromen zich verplaatsen naar havens als Rotterdam’, zo schrijft LTO.

‘Green lanes’ behouden

Evofenedex, ondernemersvereniging voor handel en logistiek, waarschuwt voor forse vertragingen door een tekort aan personeel dat de douane-administratie van goederen verwerkt. De Europese boerenorganisatie Copa-Cogeca pleit voor voldoende menselijke, technische en financiële middelen om de nieuwe douane- en sanitaire en fytosanitaire maatregelen te implementeren en te handhaven. Daarnaast is het volgens de organisatie belangrijk om de ‘green lanes’ te behouden waardoor landbouwproducten sneller te grens over kunnen.

Een voorproefje, in extreme vorm, op wat er gebeurt wanneer grensverkeer vertraging oploopt zagen we tijdens het sluiten van de grenzen door Frankrijk: lange rijen met vrachtwagens voor de grens. Oók met agrifoodproducten erin. Het lijkt onvermijdelijk dat er ook na 31 december rijen zullen staan, maar de vraag is hoe lang die zullen worden.