Wat doet de overheid om biologische doelen te halen?

In december 2022 lanceerde het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) het actieplan biologisch. Dat plan is opgebouwd langs drie doelen:

1. 1. het stimuleren van de afzet en consumptie

2. 2. het stimuleren van de productie

3. 3. het stimuleren van kennisvergaring en innovatie

Veel van de maatregelen en acties richten zich volgens Henk Offringa, coördinerend beleidsmedewerker team bio bij LNV, op het eerste doel. Hij gaf tijdens een webinar in de BioKennisWeek een presentatie over de stand van zaken.

Genoeg geld beschikbaar voor biologisch

Opvallendste wapenfeit van de minister was afgelopen jaar de reservering van € 50 miljoen extra voor de periode 2025-2029. Hierdoor is het mogelijk langjarige afspraken te maken. Zo gaat eind maart een de consumentencampagne van start. Het gaat om geld dat de sector bovenop de bestaande middelen, twee keer € 13 miljoen voor de jaren 2023 en 2024, kan besteden.

Voorlopig lijken de financiën dus geen belemmering om het gestelde doel voor biologisch te realiseren. Probleem blijkt in de praktijk wel dat het nog niet zo eenvoudig is genoemde middelen daadwerkelijk in te zetten, gaf Bionext-directeur Michaël Wilde in november aan. De eerste € 13 miljoen voor acties in 2023 is nog vrijwel onaangetast. Aanvragen zouden vastlopen op Europese staatssteunregels. Het bedrag mag weliswaar worden meegenomen naar 2024, maar roept veel vragen op vanuit de achterban. Dit lijkt een belangrijk aandachtspunt voor komend jaar al gaat Offringa hier tijdens de webcast niet op in.

Zaken uitgezocht over afzet en controle

Afgelopen jaar zijn vooral veel zaken uitgezocht, bleek tijdens het webinar op de biobeurs. Hoe bereik je de consument? Wat zijn de mogelijkheden voor biologische producten in het horecakanaal en hoe zit de tariefsystematiek van controle-organisatie Skal in elkaar?

Wat betreft laatstgenoemde is een van de overwegingen om tarieven in te voeren voor importeurs van biologische producten. Ook worden kleine biologische bedrijven vanaf 2024 voor een deel vrijgesteld van een bijdrage (zowel de algemene als die voor certificatie en toezicht) aan controle-organisatie Skal, gaf de minister later tijdens de Biobeurs aan. Het gaat om een vrijstelling voor bedrijven met een jaarlijkse omzet minder dan € 50.000, blijkt uit informatie van Skal.

LNV trekt expert marktontwikkeling aan

Interessant is verder dat het ministerie bij RVO een kwartiermaker in huis heeft gehaald voor het opzetten van een programma voor marktontwikkeling. Dit onderwerp is niet iets dat ‘typisch des overheids is’, licht Offringa toe. Reden om de nodige kennis en expertise in huis te halen.

Het ministerie is er net als de sector van overtuigd dat stimulering van bio vooral aan de marktzijde moet plaatsvinden. Maar hoe zet je deze beweging in gang, vraagt ook het ministerie zich af. De kwartiermaker ontwerpt nu een strategie. Een van de ideeën is om tot afspraken te komen met marktleiders in de retail, horeca en catering. Ook wordt gekeken of er, net als in Denemarken, een apart bio-keurmerk kan komen voor de horeca.

Lees ook: Biohuis: kansen voor bio in catering

LNV: 2024 jaar om te gaan oogsten voor biologisch

Na het vele uitzoekwerk is 2024 volgens Offringa een jaar om te gaan oogsten. Naast de consumentencampagne vanuit de rijksoverheid komt er een toolkit voor marktpartijen om eigen campagnes te voeren. Ook komt er voor marktpartijen een subsidieregeling om, op basis van eigen ideeën, de markt te stimuleren tot het kopen van meer biologische producten.

Voor wat betreft de catering-pilot is het idee om deze verder uit te rollen naar semi-overheidsinstellingen. Ook krijgt bio aandacht tijdens beurzen en handelsmissies. De eerste grote beurs waar Nederland acte de présence gaat geven met een eigen paviljoen is op de Biofach komende maand in Neurenberg.

Welke invloed heeft nieuw kabinet op biologisch?

Het ministerie schaakt dus op veel borden om de biologische sector te laten groeien. Dat betekent volgens Offringa niet automatisch dat alles gaat lukken. Waar nodig zal volgens de coördinator worden bijgestuurd.

Groot vraagteken is nog wat de komst van een nieuwe regering voor invloed gaat hebben op de plannen. Minstens zo spannend zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement, volgens Offringa. ‘Wat blijft er over van de Green Deal-ambities en wat betekent dit voor biologisch?’, vraagt hij zich af.