Capaciteit slachterijen flink ingeperkt

Voor de varkenssector blijft het de komende weken spannend of de dieren op tijd naar de slachterij kunnen. De slachterij van Vion in Groenlo blijft in ieder geval tot 5 juni dicht en de slachterij van Van Rooi Meat in Helmond ligt in ieder geval tot en met dinsdag 2 juni stil, op basis van de informatie van afgelopen vrijdagnamiddag. De bedoeling is dat op korte termijn bij alle slachterijen personeel wordt getest op corona. Meer sluitingen zijn daarom niet uitgesloten. Niet alleen bij de varkensslachterijen, ook in andere andere sectoren zijn er zorgen.

Zolang slachterijen het met schuiven en onderling uitwisselen kunnen opvangen, zullen boeren niet met hun dieren blijven zitten. Maar als dit niet meer lukt, ontstaan er achterstanden die hard kunnen oplopen. Dat geeft verstoring van de markt doordat gewichten oplopen en vleesdelen mogelijk niet meer courant zijn. In het uiterste geval kunnen varkenshouders hun dieren niet kwijt. Zover is het gelukkig nog niet.

Capaciteit verminderd

De impact van een sluiting hangt zeer af van de omvang van de locatie. Er zijn bijvoorbeeld pluimveeslachters die 350.000 kippen per week verwerken, maar ook die 1,2 tot 1,3 miljoen kuikens slachten.

Totaal zijn er normaliter in Nederland wekelijks circa 10 miljoen kuikenslachtingen, verdeeld over elf slachterijen (Heys, Storteboom, Plukon, Esbro, GPS/Remkes, Frisia/CFG, Van den Bor, Clazing, Van der Linden, Van Miert, Van Ee). Momenteel worden er naar schatting 1,5 miljoen dieren per week minder geslacht, doordat pluimveehouders minder dieren hebben opgelegd vanwege de verstoorder afzetstromen door coronaperikelen.

Slachtcapaciteit kleiner dan normaal

In Nederland worden wekelijks zo’n 10 miljoen kuikens, 11.000 runderen en 300.000 varkens geslacht. Het overgrote deel van de varkens komt bij vijf grote slachterijen (Vion, Van Rooi Meat, Compaxo, Westfort en Pali Group). In goede tijden kan het aantal probleemloos oplopen naar 350.000 dieren. Dus er is rek in de slachtprogramma’s. Maar de verwerkingscapaciteit is nu kleiner door extra hygiëneprotocollen en andere coronamaatregelen. Daardoor is de slachtcapaciteit maar 85% van normaal en volgende week door het uitvallen van pinkstermaandag slechts 65%.

De overheid heeft een hele grote sleutel in handen

De gesloten slachterijen in Groenlo en Helmond zijn samen goed voor zo’n 75.000 slachtingen; een kwart van de totale capaciteit. Dat geeft zelfs bij het huidige beperkte aanbod aan slachtvarkens een flinke druk op de markt.

Die extra ruimte is er bovendien alleen als de overheid meewerkt. Om op werkdagen langer te kunnen slachten of ook de zaterdag als uitwijkmogelijkheid te gebruiken, is toestemming en medewerking van diensten als NVWA en KDS nodig. Slachterijen verwachten dat hun medewerkers (arbeidsmigranten) bereid zijn extra uren te draaien als er een slachterij uitvalt, maar ze hebben zorgen over de flexibiliteit bij de overheidsinstanties.

Die zouden star en ambtelijk te werk gaan. De overheid heeft dus een heel grote sleutel in handen; zowel in de keuzes van de manier waarop wordt opgetreden bij uitkomsten van testuitslagen of vermeende overtredingen, als ook bij het dichten van het gat dat ontstaat als een slachterij uitvalt.

Waarborgen continuïteit

Slachterijen en brancheorganisaties COV en Nepluvi benadrukken er alles aan te doen om continuïteit te waarborgen. Ze wijzen op de onderlinge solidariteit. Zo boden bij de sluiting van de Vion-locatie in Groenlo regionale slachterijen spontaan aan bij te springen. Die ruimte hebben ze, omdat ze niet alle dagen slachten.