Genomineerd voor natuurprijs Groene Twinkeling

Er komt een oude kaart op tafel, uit 1850. Hagen en houtwallen omringen kleine landbouwpercelen. Niet alle landschapselementen zijn weg, maar het gebied ten oosten van Deventer is anno 2020 onmiskenbaar kaler.

Dat geldt trouwens niet voor het melkveebedrijf van Rick (31) en Arjuna (29) Huis in ’t Veld. Onlangs hebben zij, samen met een groep omwonenden, een kilometer aan hagen aangeplant, in een strook van 10 meter breed.

De hagen passen in hun landbouw- en landschapsfilosofie waarin bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit centraal staan. De groene strook met tientallen soorten struiken die nu over hun grond slingert, is nog maar het begin. “We hebben in november een hectare aan hagen aangeplant. Komende jaren komt er nog 2,5 hectare bij”, zegt Rick. “Zo wordt ons productiesysteem steeds robuuster.”

_{Lees verder onder de Facebook-bericht}

Arjuna haalt een ingelijste foto van de muur. We zien de grootvader van Rick die met zijn paard het land ploegt. “Het perceel dat opa ploegt, is nu ons varkenslandje. Sinds we een paar varkens hebben, vliegen er weer huiszwaluwen rond de boerderij. Door het gewroet van de varkens vinden de zwaluwen modder om nesten te bouwen. Zo past alles in elkaar.”

Het melkveebedrijf De Melkbrouwerij in Lettele van Rick en Arjuna is genomineerd voor de Groene Twinkeling, de jaarlijkse verkiezing van vijf natuurorganisaties in Overijssel. Winnaar wordt de ondernemer die zich volgens de organisatoren het meest succesvol inzet voor biodiversiteit. De recente aanplant van hagen is voor de jury een van de redenen om het echtpaar te nomineren. Eind januari wordt de winnaar bekend gemaakt.

Klein, biologisch bedrijf met lokale afzet

Met 50 MRIJ-koeien op 35 hectare grond is De Melkbrouwerij een relatief klein bedrijf. Op het biologische bedrijf wordt een deel van de melk verwerkt tot gepasteuriseerde melk, yoghurt, karnemelk, boter en de gefermenteerde melkdrank kefir. De producten worden binnen een straal van 15 kilometer rondom de boerderij afgezet aan particulieren, winkels en restaurants.

Commentaar geven is makkelijk, constructiever is om zelf te laten zien hoe het anders kan

Eigenlijk waren Rick en Arjuna helemaal niet van plan om boer te worden. Rick studeerde aan de kunstacademie in Utrecht en ontmoette tijdens zijn studie Arjuna. “Wij hadden in die tijd veel kritiek op het voedselsysteem”, zegt Rick. “Commentaar geven is makkelijk, constructiever is om zelf te laten zien hoe het anders kan. Mijn ouders waren al aan het afbouwen. Vijf jaar geleden namen we het besluit: we gaan mijn ouderlijke bedrijf toch overnemen om onze droom waar te maken.”

Met abonnement plukken van voedselhaag

Terug naar de jonge aanplant. Een deel daarvan is voedselhaag. Zo’n honderd meerjarige soorten geven straks fruit, noten en bessen. Burgers met een abonnement mogen hier komende zomer vrijelijk plukken.

Het andere deel omschrijft Rick als ‘voederhaag’ met soorten als wilg en els. Hier mogen de roodbonte koeien het blad afvreten.

“Het blad zit vol mineralen. De bomen en struiken nemen de mineralen op uit de bodem en de koeien vreten het blad en produceren melk. Resultaat: gezondere koeien, nog betere kwaliteit melk. Dit sluit prachtig aan bij onze kringloopfilosofie.”

_{Lees verder onder het Facebook-bericht}

Van intensieve lelieteelt naar kruidenrijk grasland

We lopen naar een perceel dat zijn vader altijd verhuurde. De grond werd intensief gebruikt voor de teelt van lelies, uien en mais. “De bodem was hard en droog, met nauwelijks nog organische stof. Nu staat er kruidenrijk grasland en grazen er koeien. De vruchtbaarheid van de bodem is nu veel beter. Dat zie je terug in de biodiversiteit, zowel onder als boven de grond. Hier zoemen in de zomer de insecten en vinden vogels hun voedsel.”

Ze hebben nog meer plannen, zoals de aanschaf van een mobiele kippenkar. Arjuna: “Die plaatsen we dan op een perceel nadat onze koeien er hebben gegraasd. Kippen pikken in de mest op zoek naar maden en wormen en verspreiden zo de mest over het land.”