Wetenschap: meer aandacht voor gezondheid in beleid

Om een toekomstbestendig voedselsysteem te maken, moet het voedsel- en landbouwbeleid integraal worden aangepakt met oog voor milieu, volksgezondheid en de boer.

Dat stellen de onafhankelijke wetenschappers van de Raad voor Integrale Duurzame Landbouw en Voeding, RIDLV.

Vier crises

Het huidige voedselsysteem draagt volgens hen bij aan vier crises: klimaat, biodiversiteit, chronische welvaartsziekten en de vertrouwenscrisis bij de boeren. De helft van de mensen heeft overgewicht en boeren krijgen onvoldoende betaald, voelen zich ondergewaardeerd en weten niet waar ze aan toe zijn. Die crises moeten niet apart, maar tegelijk worden aangepakt. Het opstellen van beleid kan hierdoor wel langer duren, omdat het complexer wordt, maar die tijd is volgens Wouter van der Weijden van RIDLV snel terugverdiend, omdat er minder reparatiebeleid nodig is van beleid dat te eenzijdig is ingestoken.

Lees ook: RIDLV: Betrek volksgezondheid bij toekomstvisie landbouw

Burgerberaden inzetten

Om de beweging in gang zetten, adviseert de raad om burgerberaden in te zetten, waarbij op regionale schaal boeren, burgers en andere betrokken partijen in de keten met elkaar aan een duurzame oplossing werken. “Door de beperkte schaal kennen mensen elkaar, wat sneller moet leiden tot mee vertrouwen en verantwoordelijkheidsgevoel”, aldus voorzitter Edith Lammerts van Bueren van RIDLV.

Diverse andere suggesties

Daarnaast doet de raad diverse andere suggesties om het voedselbeleid integraler aan te pakken, waaronder de invoering van een benchmarksysteem voor supermarkten waarin inzichtelijk wordt gemaakt hoe een supermarkt scoort op het gebied van milieu, gezondheid en economisch sociaal beleid richting boeren.

Reactie CBL

Marc Jansen van supermarktbrancheorganisatie CBL reageert met enige kritiek op het rapport. Hij vindt dat er al goede stappen worden gezet, maar dat het vooral een kwestie van doen is. Hij vindt dat prijsmaatregelen, door heffingen of verlaging van btw-tarief zoals de raad voorstelt, niet effectief zijn. Ook een benchmarksysteem leidt volgens hem alleen tot polarisatie en niet tot samenwerking.

NAJK: boeren hebben grond nodig

NAJK‘er Marije Klever is positief dat er integraal wordt gedacht, in plaats van het huidige beleid van steeds brandjes blussen. Ze geeft aan dat jonge boeren graag bereid zijn om te verduurzamen, maar dat ze daar wel grond voor nodig hebben. Dat is voor NAJK een groot punt van zorg.

JOGG: blij met andere denkrichting

Mieke Spaans van JOGG (Jongeren op Gezond Gewicht) is blij dat de wetenschappers een andere denkrichting willen. “Het probleem is dat we in een ongezonde maatschappij leven, waarin 24/7 voedsel beschikbaar is, vaak ook nog ongezond. Het is een maatschappelijke opdracht om de omgeving van mensen te verbeteren.“
Het rapport is bedoeld voor een nieuw kabinet, dat zich zal buigen over het beleid voor de lange termijn.