Ontstaan kweekvlees
- Hoe is kweekvlees ontstaan?
- Wanneer werd het eerste kweekvlees gemaakt?
- Wat gebeurde er na de presentatie van het eerste kwartaal in 2013?
- Mogen consumenten al kweekvlees kopen of eten?
Hoe is kweekvlees ontstaan?
Het kweken van vlees komt voort uit de medische techniek om weefsels buitenom lichamen te laten groeien. Hierbij worden bijvoorbeeld huid of organen gekweekt voor patiënten die deze nodig hebben. Hoewel de wetenschap achter het kweken van weefsel voor organen vergelijkbaar is met het kweken van weefsel voor voedsel, zijn er verschillen. Zo moet een orgaan in een levend lichaam kunnen werken en vlees moet een bepaalde voedingswaarde, mondgevoel en smaak hebben.
Winston Churchill schreef in 1931 in zijn essay ‘Fifty Years Hence’ al over kweekvlees. Strand Magazine publiceerde de tekst waarin de Britse premier een voorspelling deed over de toekomst. Hij schreef onder andere: “We zullen ontsnappen aan de absurditeit van het kweken van een hele kip om de borst of vleugel op te eten, door deze delen apart te laten groeien onder een geschikt medium.” Pas jaren later was het de Nederlander Willem van Eelen die actief aan de slag ging met kweekvlees. Hij maakte zich vanaf halverwege de vorige eeuw hard om de medische techniek om weefsel buiten een lichaam te kweken ook te gebruiken voor vlees en kreeg eind jaren ‘90 patent op zijn idee. Hij wordt dan ook gezien als de grondlegger van het kweekvlees.
Begin deze eeuw subsidieerde de Nederlandse overheid, onder aanmoediging van Willem van Eelen, een onderzoek naar kweekvlees door verschillende universiteiten. Vijf jaar werkten onderzoekers aan de ontwikkeling van kweekvlees. Na die jaren concludeerde de overheid dat er geen interesse was uit de markt en werd de subsidie stopgezet. Ondertussen hielden zich meerdere onderzoekers wereldwijd bezig met het onderwerp kweekvlees. In 2008 werd het eerste International In Vitro Meat Symposium gehouden, waar onder andere Willem van Eelen sprak.
Een aantal jaar na het aflopen van het gesubsidieerde project werd een van de onderzoekers, Mark Post, benaderd door Sergey Brin, een van de oprichters van Google. Hij wilde de verdere ontwikkeling van het kweekvlees en de eerste presentatie ervan aan het grote publiek financieren.
Wanneer werd het eerste kweekvlees gemaakt?
In 2013 kwam het na jaren onderzoek tot de presentatie van de eerste kweekvleeshamburger. Onder grote (media)belangstelling presenteerde onderzoeker Mark Post in Londen het product gemaakt van rundercellen, dat €250.000 kostte, aan de internationale media. Doel was om te laten zien wat er mogelijk was met technologie en dat er iets moest veranderen aan de huidige vleesproductie. Het product werd live gebakken en geproefd door een aantal personen. De hamburger was zeer stevig en bevatte geen vet maar vooral spierweefsel. Vet is belangrijk voor sappigheid en smaak, waardoor die eigenschappen ontbraken. De burger werd echter gezien als ‘een goed begin’.
Wat gebeurde er na de presentatie van het eerste kweekvlees in 2013?
De presentatie in 2013 was de start van een enorme groei in het aantal bedrijven, in de hoeveelheid onderzoek en investeringen in de kweekvleessector. Zo werden in Nederland in 2016 Mosa Meat, onder andere door Mark Post, en in 2018 Meatable opgericht. In de Verenigde Staten werden in 2015 Upside Foods en in 2016 GOOD Meat opgericht, de twee bedrijven die toelating hebben voor verkoop in de VS. Het aantal bedrijven wereldwijd dat zich bezighoudt met (de productie van) kweekvlees groeide in 2023 tot boven de 150. Niet alleen het aantal bedrijven groeide, ook de investeringen namen fors toe. Van 2016 tot 2022 verdrievoudigden de investeringen in kweekvlees jaarlijks gemiddeld. In 2022 werd $ 896 miljoen geïnvesteerd in de sector.
Mogen consumenten al kweekvlees kopen of eten?
Jarenlang was kweekvlees voor de consument vooral een futuristisch concept, maar eind 2020 kwam kweekvlees voor het eerst, op beperkte schaal, te koop in Singapore. Dat land keurde toen kweekvlees van het Amerikaanse bedrijf GOOD Meat (dochterbedrijf van Eat Just, dat plantaardige ei-alternatieven maakt) goed voor vermarkting. Lange tijd was Singapore het enige land waar kweekvlees gegeten mocht worden, maar tweeënhalf jaar na de goedkeuring stond ook de Verenigde Staten de verkoop van kweekvlees toe. Het gaat hier om kweek-kip van de Amerikaanse bedrijven GOOD Meat en Upside Foods.
De goedkeuringen betekenen niet dat de kweekvleesproducten in Singapore en de Verenigde Staten in de supermarkten liggen. De verkoop gaat nog via geselecteerde restaurants in kleine volumes. In Singapore gaat het om Huber’s Butchery, een slagerij en supermarkt waar je ook kunt eten. In de Verenigde Staten is het restaurant China Chilcano in Washington de eerste plek dat kweekvlees van GOOD Meat verkoopt. Upside Foods werkt samen met Bar Crenn in San Francisco. Iedere week komt een beperkt aantal plekken vrij waarvoor consumenten een plek kunnen reserveren in deze restaurants om kweekvlees te proeven. Het is dus nog niet onbeperkt beschikbaar. CEO van GOOD Meat Josh Tetrick vertelde in een interview met Bloomberg in 2023 dat er iedere week zo’n 20 personen het kweekvlees kunnen proberen in Singapore. Tot en met mei 2023 had het bedrijf omgerekend zo’n 2.200 kilo verkocht.
De producten van GOOD Meat die nu verkocht mogen worden zijn zogenoemde hybride producten. Ze bestaan voor het grootste deel uit kweekvlees, maar daarnaast ook uit plantaardige ingrediënten. De kweekkip van Upside Foods bestaat voor meer dan 99% uit kweekvlees. Daarnaast bevat het maltodextrine en transglutaminase.
In de EU is het niet mogelijk kweekvlees te eten. De Nederlandse overheid kondigde in juli 2023 echter wel aan kweekvleesproeverijen toe te staan. De Nederlandse bedrijven Mosa Meat en Meatable mogen onder gecontroleerde omstandigheden hun product laten proeven om meer te weten te komen over de ervaringen van consumenten bij het eten van kweekvlees. De eerste kweekvleesproeverij in Nederland heeft op 17 april 2024 plaatsgevonden. Het was voor het eerst dat er in de EU legaal kweekvlees is gegeten. Meatable heeft zijn producten mogen voorschotelen aan een klein aantal mensen onder strenge voorwaarde.
Lees hier meer over de toekomst van kweekvlees
Schrijf u in voor de nieuwsbrief
"*" geeft vereiste velden aan
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht