Van ongenormeerd ruilen komt huilen

Enkele weken geleden kwamen de exportcijfers van de landbouw naar buiten. Circa 94 miljard euro en weer meer dan vorig jaar. Dat voelt als een goed rapportcijfer. Maar de minister was voorzichtiger dan vorig jaar. “Ja, de export is een prachtige prestatie, maar ik vind dat de landbouw ook over andere dingen gaat dan export” zo was de teneur van wat ze zei. Ik denk dat we eigenlijk niet meer zo goed weten wat we willen. Ja, natuurlijk kringlooplandbouw, maar wat voor handelsplaatje hoort daarbij?

Handelsverdragen

De vraag dringt omdat er wat handel betreft veel op stapel staat: Er is het handelsverdrag met Canada (CETA), dat alvast voorlopig van start is gegaan, voordat de Kamer er een definitief oordeel over heeft gegeven. Verder moet de Europese Raad zich nog uitspreken over het Mercosur-verdrag. Er lopen ook nog onderhandelingen met Australië, Nieuw-Zeeland en Filipijnen. Mogelijk komt er weer een herstart van TTIP, een EU-handelsverdrag met de VS.

Hoe meer openheid, hoe beter

Vanuit een koopmansmentaliteit geldt hoe meer openheid hoe beter. Ook veel bedrijven zitten er zo in, denk ik. Maar er is inmiddels een groeiende coalitie van bezwaarmakers. Ik denk dat zij een terecht punt hebben. Ze stellen dat voedselproducten in landen zoals de VS en Canada tegen aanzienlijk lagere dierenwelzijns-, milieu-, arbeids- en voedselveiligheidsstandaarden dan in de EU worden geproduceerd. Bij het wegvallen van importheffingen of het instellen van tariefvrije importquota komen deze producten tegen lage prijzen de markt van de Europese Unie op. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie en is ‘killing’ voor het optuigen van kringlooplandbouw.

‘Discriminatie’

Ik ben het met de bezwaarmakers eens dat het consequent en fair is om dit soort zaken vanaf nu mee te nemen. Dat is lastig want dat past eigenlijk niet goed in het raamwerk dat nu voor handelsafspraken wordt gebruikt. Landen zullen zich bovendien tegen dergelijke ‘discriminatie’ verzetten.

Ja, natuurlijk kringlooplandbouw, maar wat voor handelsplaatje hoort daarbij?

Als we echt duurzaamheid willen, moeten we in de handel leren omgaan met verschillen. Die moeten dan objectief en eerlijk in kaart worden gebracht. Dit geldt met name voor de dierlijke producten waar de standaarden vaak verschillen. En dan correct het non-discriminatie-beginsel toepassen: wat hier niet kan, moeten we ook niet binnenhalen! Anders zou het om te huilen zijn.